Πολλοί έχουμε βρεθεί στη θέση του ατόμου εκείνου που ζητά και λαμβάνει βοήθεια, ή έχουμε σκεφτεί τι θα αποτελούσε για εμάς αίτημα για θεραπεία, λίγοι όμως έχουμε πραγματικά μπει στη θέση ενός θεραπευτή κι έχουμε αναλογιστεί τις υποχρεώσεις και τις δεξιότητες που αυτός πρέπει να έχει απέναντι στους θεραπευόμενούς του.
Βασικές αρχές τις οποίες πρέπει να τηρεί…
Είναι να διατηρεί αμείωτη την αισιοδοξία του και να ενθαρρύνει το άτομο που έχει απέναντί του προκειμένου να επιτύχει τον στόχο του. Ακόμα κι αν στη θεραπεία εμφανιστούν δυσκολίες, αυτές πρέπει να γίνονται αντιληπτές ως κάτι φυσιολογικό κι αναπόφευκτο και ίσως, σαν μια πρόκληση για το ίδιο το άτομο, προκειμένου να εφαρμόσει τα όσα έχει μάθει (Westbrook, Kennerly, Kirk, 2012).
Υποχρέωση του θεραπευτή είναι να διατηρεί επαγγελματική στάση απέναντι στη θεραπεία. Το κλίμα οικειότητας είναι κάτι το επιθυμητό, προκειμένου το άτομο να μπορέσει να ανοιχτεί και να μιλήσει για προσωπικά του ζητήματα, όμως η συζήτηση σε φιλικό κλίμα είναι κάτι που αναπόφευκτα θα δημιουργήσει προβλήματα στη θεραπεία και σύγχυση των ρόλων.
Επιπλέον, ο θεραπευτής πρέπει να αποφεύγει την ετικετοποίηση. Η χρήση της «ταμπέλας», που θα χαρακτήριζε για παράδειγμα, ένα άτομο ως καταθλιπτικό, ναρκισσιστή κ.ο.κ περιγράφει την δυσκολία του συγκεκριμένου ατόμου, αλλά η αναφορά της μέσα στη θεραπεία δίνει τον χαρακτήρα στίγματος για το άτομο κι επομένως, είναι αποθαρρυντική (Westbrook et al., 2012).
Πολλές φορές κατά την διάρκεια της θεραπείας διακινούνται στον θεραπευτή σκέψεις, προβληματισμοί και σε αρκετές περιπτώσεις οι προβληματισμοί των θεραπευομένων μπορεί να ταυτίζονται με τους δικούς του.
Ας μην ξεχνάμε ότι ο θεραπευτής για να μπορεί να βάζει στην άκρη τις δικές του ανάγκες και προβληματισμούς, να μπορεί να εντοπίζει, κατά την διάρκεια της θεραπείας, τι απ’ όσα λέγονται αποτελεί δικό του κομμάτι και τι του άλλου και κατ’ επέκταση να μπορεί να προσφέρει βοήθεια, πρέπει και ο ίδιος να έχει περάσει από την διαδικασία της δικής του θεραπείας (Westbrook et al., 2012).
Ακόμα, είναι σημαντικό για τον ίδιο να είναι ανθεκτικός στη ματαίωση. Δεν υπάρχει συνταγή για μια επιτυχημένη θεραπεία. Άτομα τα οποία έχουν τον ίδιο στόχο μπορεί να αντιδράσουν διαφορετικά στη θεραπεία κι αυτό είναι κάτι που πρέπει πάντα να έχει στο νου του. Υπάρχουν περιπτώσεις που μια θεραπεία θα πάει αργά, ή κάποιο άτομο θα σταματήσει τη θεραπεία του, κάποιο άλλο μπορεί να αμφισβητήσει την αποτελεσματικότητά της ή η ομαλή πορεία να διακοπεί και να υπάρξει μια περίοδος στασιμότητας.
Για όλα τα παραπάνω, ο θεραπευτής οφείλει να διερευνά τους λόγους για τους οποίους τα πράγματα πήραν αυτή την τροπή, να μην σπεύδει να κατηγορεί τον εαυτό του για δικούς του λάθος χειρισμούς, αλλά χρήσιμο είναι να υπολογίζουμε πάντα ότι σε μια θεραπεία παίζει σημαντικό ρόλο το κίνητρο και η συνεργασία (Westbrook et al., 2012).
Πράγματα τα οποία χρειάζεται να έχει κατά νου κατά την διάρκεια της θεραπείας…
Να διατυπώνει ερωτήματα, να ζητά διευκρινίσεις όπου χρειάζεται και σε περίπτωση που υπάρχουν θολά σημεία. Να δείχνει ενδιαφέρον για τον συνομιλητή του και να προσπαθεί να τον συναισθάνεται όταν εκείνος αναφέρεται σε δυσκολίες και προβληματισμούς του. Με λίγα λόγια να είναι ένας ενεργός ακροατής.
Ένας θεραπευτής δεν χρειάζεται να εντυπωσιάζει το άτομο που έχει απέναντί του δίνοντας την εντύπωση της αυθεντίας, αλλά να προσπαθεί να στέκεται διερευνητικά απέναντί του και να χρησιμοποιεί το καθετί ως υλικό για να κάνει τις απαραίτητες συνδέσεις, να οδηγήσει τον θεραπευόμενο σε συμπεράσματα και να πάει ένα βήμα πιο πέρα τη θεραπευτική διαδικασία.
Οι σημειώσεις τις οποίες κρατά θα τον βοηθούν κάθε φορά να χτίζει την δομή της επόμενης συνεδρίας και να κινείται πάντα με βάση το θέμα- στόχο. Κάθε συνεδρία είναι πάντοτε εστιασμένη γύρω από μια θεματική η οποία αποτελεί θεμέλιο για την επίτευξη του γενικότερου στόχου.
Μια ειλικρινής και ισότιμη θεραπευτική σχέση είναι πολύ σημαντική. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να διαφυλάσσει θεραπευτής και θεραπευόμενος. Σε περίπτωση που εντοπιστούν δυσκολίες, προβληματισμοί κατά τη διάρκεια της θεραπείας είναι καλό να συζητούνται ανοιχτά και χωρίς δεύτερες σκέψεις.
Ο θεραπευτής πρέπει να έχει κατά νου τον απώτερο και γενικότερο θεραπευτικό στόχο, δηλαδή της ανεξαρτητοποίησης του θεραπευόμενου και την εκπαίδευσή του σε δεξιότητες και χρήση τεχνικών, ώστε να γίνει ο ίδιος θεραπευτής του εαυτού του. Σκοπός είναι με τη λήξη της θεραπείας το άτομο να αισθάνεται μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στην αντιμετώπιση επερχόμενων δυσκολιών.
Η τήρηση των ορίων, των υποχρεώσεων και των κανονισμών της θεραπείας είναι βασικό κεφάλαιο. Παράλληλα με τα υπόλοιπα που θα πρέπει να έχει κατά νου ένας θεραπευτής, θα πρέπει να συμπεριλάβει και αυτά τα πιο γενικά, αλλά αρκετά βασικά στοιχεία. Με την τήρηση των υποχρεώσεων και των κανονισμών εννοούμε πως θα πρέπει κάθε συνεδρία να ξεκινά και να λήγει στην ώρα της, η καθυστερημένη έναρξη ή τυχόν ακυρώσεις των ραντεβού θα πρέπει να γνωστοποιούνται εγκαίρως.
Επίσης, το απόρρητο πληροφοριών είναι ένας βασικός κανονισμός που πρέπει να τηρείται και προσφέρει στο άτομο ασφάλεια και σιγουριά, με σκοπό να ανοιχτεί. Η επαγγελματική στάση του θεραπευτή κατά την διάρκεια της συνεδρίας, η διεξαγωγή ενός διαλόγου που διαπνέεται από σεβασμό και η χρήση επιστημονικών τεχνικών και εργαλείων είναι στοιχεία της θεραπείας, τα οποία θα πρέπει να αποτελούν μέλημα του θεραπευτή.
Βιβλιογραφία:
- Westbrook, D., Kennerly, H., & Kirk, J. (2012). Εισαγωγή στη γνωσιακή συμπεριφοριστική θεραπεία. Aθήνα: Πεδίο.
Πηγή: PsychologyNow.gr
