“Ένας άνθρωπος που βλέπει τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο στα πενήντα του, όπως έκανε στα είκοσι του, έχει χάσει τριάντα χρόνια από τη ζωή του”. Ποιος θα ήθελε, άραγε, να χάσει τριάντα ολόκληρα χρόνια από τη ζωή του; Μάλλον κανείς, αν είναι ψυχικά υγιής.
Είναι πολλά τα πράγματα δεν αρέσουν στους ανθρώπους αλλά με κάποιο τρόπο πάντα πέφτουν πάνω στα ίδια και στα ίδια, δημιουργώντας ένα φαύλο κύκλο από τον οποίο δεν μπορούν να ξεφύγουν. Θα βρουν δικαιολογίες, θα ρίξουν αλλού τις ευθύνες, θα μείνουν σε παρελθοντικές στερεοτυπικές αντιλήψεις ότι «ο άνθρωπος δεν αλλάζει» και θα συνεχίσουν να χτυπούν το κεφάλι τους στην ίδια υποκειμενική πραγματικότητα που θέλουν να αποφύγουν.
“Η ύπαρξή μας με όλη την αβεβαιότητα, τον πόνο, την ελευθερία και την απουσία νοήματος, μπορεί να είναι τόσο απειλητική για τον άνθρωπο, που προσπαθεί να αρνηθεί ή να διαστρεβλώσει αυτή την πραγματικότητα μέσα από μηχανισμούς άμυνας όπως η καταναγκαστική συμπεριφορά ή προβολή” (Μick Cooper, 2003).
Άρα που καταλήγει ο άνθρωπος; Στην ευκολία της παραίτησης, σε αδιέξοδο, στο βόλεμα, στο “οικείο” που γνωρίζει ακόμα και αν αυτό τον πονάει καθημερινά. Θα το αναγάγει σε μοίρα και θα κατευνάσει το άγχος που τον κυριεύει κάθε φορά που έρχεται αντιμέτωπος με τη δυσκολία του, μία βραχυπρόθεσμη μορφή ηρεμίας αλλά που τελικά προκαλεί περισσότερα προβλήματα από αυτά που επιλύει.
Και σας ρωτώ: πώς θέλετε να αλλάξετε κάτι όμως αν δεν γνωρίζετε ότι, το πώς σκέφτεστε και συμπεριφέρεστε βοηθούν να δημιουργήσετε την κατάσταση στην οποία βρισκόσαστε;
Αλλάζει ο άνθρωπος;
Ερώτημα για ατέλειωτες συζητήσεις.
Ας δούμε κάποια γεγονότα. Το μόνο σίγουρο και οικουμενικά εμφανές είναι ότι αλλάζουμε σωματικά. Γεννιόμαστε μωρά, περνάμε στην παιδική ηλικία, την εφηβική, ενηλικιωνόμαστε, γερνάμε, πεθαίνουμε. Το σώμα μας αλλάζει μέρα με τη μέρα, λεπτό με το λεπτό, το αντιλαμβανόμαστε αργά, αλλά οι αλλαγές μέσα μας γίνονται γρήγορα.
Παράλληλα με αυτή τη σωματική αλλαγή, εκτυλίσσεται και η πνευματική αλλαγή. Μεγαλώνουμε και εξελισσόμαστε, εκπαιδευόμαστε, μαθαίνουμε πληροφορίες για τον κόσμο, τον πολιτισμό, την κοινωνία, την υγεία και όποιον τομέα μας ενδιαφέρει. Σώμα και πνεύμα συμμαχούν για την ψυχική μας διαδρομή και την σφυρηλάτηση της προσωπικότητάς μας. Ωριμάζουμε, αποφασίζουμε, αισθανόμαστε, σχετιζόμαστε, εργαζόμαστε, αντλούμε και δίνουμε ικανοποίηση, αφομοιώνουμε, διαφοροποιούμαστε… Ό,τι και να κάνουμε, κάτι αλλάζουμε σταδιακά στη ζωή μας. Και το κάνουμε εμείς οι ίδιοι.
Μέχρι το τέλος της ζωής μας, αλλάζουμε. Δεν είμαστε ποτέ οι ίδιοι. Γιατί άραγε τότε ορισμένοι επιμένουν ότι ο άνθρωπος δεν αλλάζει; Αυτό το ερώτημα, είναι πολύ καλό να το απαντήσουν οι ίδιοι που το υποστηρίζουν.
Οπότε θα έθετα αυτό το ερώτημα σε άλλη βάση… τι περιμένουμε ότι θα βρούμε στην απέναντι όχθη της αλλαγής; Ένα διαφορετικό εαυτό, έναν άλλον άνθρωπο, έναν άγνωστο, τύψεις και ενοχές για τα χρόνια που έχασε από τη ζωή του;
Όποιος πιστεύει τα παραπάνω όχι μόνο θα του φαίνεται δύσκολο να ξεκινήσει τη θεραπευτική αλλαγή αλλά θα πιστεύει ότι θα μεταμορφωθεί σε έναν άλλο άνθρωπο που δεν θα μπορεί να αναγνωρίζει ο ίδιος τον εαυτό του, πόσο μάλλον οι άνθρωποι γύρω του. Με λίγα λόγια φοβάται ότι θα χάσει τον εαυτό του…
Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας! Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θα χάσει κάτι που δεν θα θέλετε να χάσει. Η θεραπευτική αλλαγή δεν προσδιορίζεται από την τραυματική απώλεια προσωπικών στοιχείων, αλλά από την ανάδειξη αυτών και την ενεργοποίηση τους προς όφελος του ανθρώπου που τα εμπιστεύεται.
Η τελευταία λέξη είναι από τα βασικότερα στοιχεία για την επιτυχημένη θεραπευτική αλλαγή. Εμπιστοσύνη. Κυρίως στον ίδιο τον εαυτό του όταν επιλέγει να δεσμευθεί στη θεραπεία. Δέσμευση. Ακόμα μία σημαντική λέξη που νοηματοδοτεί τη θεραπεία, γιατί τίποτα δεν γίνεται χωρίς υπεράσπιση αυτής. Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις, ούτε μοίρα για να καθορίσει τη ζωή του ανθρώπου. Όποιος πιστεύει σε αυτά τα δεδομένα δεν θα βρει τη λύση που θέλει μέσα από τη θεραπεία, θα περιμένει να του έρθουν τα πράγματα όπως τα φέρει η τύχη και θα τρέχει να τα προλάβει. Την ίδια στιγμή ο διπλανός του, που έχει εμπιστευθεί και δεσμευθεί στην θεραπευτική αλλαγή, βλέπει τα πράγματα όπως είναι: με την ευθύνη ότι ο ίδιος έχει τον έλεγχο της ζωής του.
Εξέλιξε τις Θεραπευτικές Γνώσεις σου με τα ACADEMY Εκπαιδευτικά Σεμινάρια, γίνε σήμερα Συνδρομητής!
Τι αλλάζει τελικά σε εμάς;
Θέλω να είμαι ξεκάθαρος. Στην ψυχοθεραπευτική αλλαγή δεν αναφερόμαστε σε μία στροφή 180 μοιρών, αλλά σε έναν εμπλουτισμό του ανθρώπου, μέσα από την ενεργοποίησή του. “Tα ανθρώπινα όντα“, σύμφωνα με την υπαρξιακή-ανθρωπιστική προσέγγιση “είναι οργανισμοί που έχουν την εγγενή τάση να αυτοπραγματώνονται, έτσι, αν αρνηθούν εν μέρει το Είναι τους, αρνούνται επίσης την ικανότητά τους να ενεργοποιήσουν το πλήρες δυναμικό τους και να διαχειριστούν τις συνθήκες τους με τον πιο αποτελεσματικό και δημιουργικό τρόπο” (Bugental, 1981).
Η ψυχοθεραπευτική αλλαγή δεν είναι αυτοσκοπός αλλά βίωμα. Αναδεικνύονται κρυμμένα δυναμικά και στοιχεία που ο άνθρωπος δεν πίστευε ότι διέθετε καθώς ήταν καταπιεσμένα, εμποτισμένα με παρελθοντικά βιώματα και επεξηγημένα υπό το πρίσμα του οικογενειακού, συναισθηματικού, γραμμικού DNA και των προσταγών του. Αυτή η ερώτηση, μπορεί να απαντηθεί μόνο από τον ίδιο τον θεραπευόμενο και εκεί έγκειται η μεγάλη επιτυχία της θεραπευτικής πορείας. Διότι δεν πρόκειται για μία αλλαγή που έρχεται συμβουλευτικά και καθοδηγητικά. Προέρχεται από την ίδια τη θέληση του θεραπευόμενου να αποκτήσει συναίσθηση του περιβάλλοντος και αυτεπίγνωση. Οι ψυχολόγοι του παραθέτουν τις επιλογές του, του ανοίγουν τις αγωνίες του, κάνουν τις συνδέσεις, ενώνουν τα κομμάτια του εμπειρικού του παζλ και ο ίδιος αποφασίζει, αναγνωρίζοντας πλέον τι συμβαίνει στη ζωή του και πώς θέλει να προχωρήσει και να υπερασπιστεί την αλλαγή του.
Ας μην περιμένετε όμως ότι οι αλλαγές θα γίνουν με ένα μαγικό τρόπο. Τίποτα καλό δεν γίνεται με τη μία. Σκεφτείτε πώς θέλετε να χάσετε μερικά κιλά, σας φτάνουν δύο εβδομάδες δίαιτας και διατροφής; Θέλετε να πάρετε προαγωγή στη δουλειά σας, αρκεί μία καλή απόδοση σε ένα project; Θέλετε να δημιουργήσετε ένα ωραίο σώμα, αρκεί ένας μήνας στο γυμναστήριο; Έτσι ακριβώς γίνεται και με τη θεραπευτική αλλαγή. Χρειάζεται το χρόνο της για να εντυπωθεί, να αρχίσει να παίρνει υπόσταση, να διώχνει τις παλιές κακές συνήθεις που έχουν ρίξει άγκυρα και να κάνει χώρο στο φρέσκο και στο καινούριο.
Η συναισθηματική αντίληψη θα κάνει την αλλαγή σημαντική μέσα από τον επιτρεπόμενο χωροχρόνο, για αυτό χρειάζονται εμπιστοσύνη. «Τα συναισθήματα δεν είναι πακέτα φαγητού παραταγμένα στο ράφι, ανεξάρτητα και χωριστά. Η συναισθηματικότητα είναι μία ενωτική διάσταση της ύπαρξης: εάν κάποιος απωθήσει μία πλευρά, διατρέχει τον κίνδυνο να τις ακρωτηριάσει όλες» (Bugental, 1978:126).
Η ψυχοθεραπευτική αλλαγή είναι μία υπέροχη ανάβαση προς την επίτευξη των στόχων, των επιθυμιών και των επιδιώξεων του κάθε ανθρώπου. Η ζωή αποκτά νόημα μόνο όταν εμπιστευθεί την εγγενή τάση για αυτοπραγμάτωση. Η αρχή θα έχει δυσκολίες όπως κάθε νέο ξεκίνημα. Αλλά όπως οι ορειβάτες οργανώνονται και βάζουν ένα στήριγμα στο βουνό σε κάθε τους βήμα, στο οποίο πατάνε γερά για να φτάσουν στην κορυφή, έτσι ακριβώς γίνεται και με τη ψυχοθεραπεία. Κάθε συνεδρία, κάθε συνειδητοποίηση, κάθε βίωμα που γίνεται αντιληπτό, κάθε συναίσθημα, είναι ένα μικρό βήμα προς την κατάκτηση της προσωπικής κορυφής για την επίτευξη της προσπάθειας για μία καλύτερη ζωή.
Πηγή: PsychologyNow.gr
